De revalidatie van een schouderpatiënt

Regelmatig zien wij schouderpatiënten. Soms als gevolg van een hand- of polsoperatie, soms doorgestuurd vanuit verwijzers uit de regio. Fysiotherapeute Mara deelde onlangs onderstaand filmpje en vertelt er graag meer over.

Deze patiënt heeft meerdere schouderoperaties aan beide zijden gehad, waarna er uiteindelijk een volledige schouderprothese rechts is geplaatst in 2010. In 2013 heeft er rechts een transpositie plaats gevonden van de grote borstspier naar een defecte schouderpees. Mogelijk zal in de toekomst een schouderprothese links volgen. 

Meneer kon na zijn schouderprothese zijn arm voorwaarts tot schouderhoogte heffen, maar na zijn operatie in 2013 was deze bewegelijkheid helaas fors afgenomen. Verder heeft hij geen letsel aan de zenuwen. Zijn hulpvraag was vooral of wij nog wat voor hem kunnen betekenen, in functionaliteit en in vermindering van pijnklachten. Hij is doorgestuurd door het ziekenhuis naar onze praktijk, met name voor zijn klachten rechts. Hij is al vanaf 2008 aan het revalideren voor zijn schouders; in een reguliere fysiopraktijk, maar eerder ook in een schouder revalidatietraject.

Bij het lichamelijk onderzoek gaat het actief heffen van de arm zeer moeizaam en is erg pijnlijk. Zichtbaar is er minder spiermassa aanwezig rond de schoudergordel en op het schouderblad, dit wordt bevestigd tijdens het krachtonderzoek. Het beweegpatroon in de gehele schoudergordel heeft zich, duidelijk niet efficiënt, aangepast. Dit is onder andere zichtbaar in het versneld meebewegen van het schouderblad en in de verminderde beweeglijkheid in het schoudergewricht zelf. Het bewegen vanuit deze gewrichten houdt mogelijk zijn klachten in stand of kan dit zelfs doen verergeren. De spieren rond de schouder werken duidelijk niet goed samen, deels door afname van spiermassa en deels door een probleem in aansturing/coördinatie.

Met een ‘simpele’ oefening, waarbij er vooral aanspanning wordt gevraagd van de spieren aan de achterzijde van de schouderkop, vindt er een betere uitlijning van de schouderkop ten opzichte van de schouderkom plaats. Hierdoor hoeft het schouderblad minder snel mee te bewegen. Met als gevolg dat de beweeglijkheid in de schoudergewricht significant toeneemt en de pijnklachten af.  

In het filmpje is de situatie bij aanvang zichtbaar. Vervolgens laat patiënt bovengenoemde oefening zien, waardoor er een gecontroleerd beweegpatroon en duidelijk meer beweeglijkheid zichtbaar is. Ook zonder weerstandsband is dit beeld na 3 maanden van actief oefenen zichtbaar.

Wij hebben patiënt een klein half jaar, deels op afstand, begeleid. Er is met name actief geoefend, eerst met enkelvoudige taken en later met functionele, meervoudige, complexere taken. Patiënt heeft in elke bewegingsrichting meer mobiliteit en heeft meer kracht/spiermassa. Maar nog belangrijker, hij heeft meer functionaliteit in het alledaagse leven en heeft minder pijnklachten!